زبان‌ها و گویش‌های ایرانی
از «توان داشتن» تا «توانستن»، بحثی در نحوۀ ایجاد فعل غیرشخصی «توان» در زبان فارسی میانه
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
چکیده
ساخت افعال غیرشخصی زبان فارسی ریشه در زبانهای ایرانی میانه و باستان دارد و بررسی این افعال بدون انجام پژوهشی دقیق در صورتهای پیشین آنها غیرممکن است. یکی از این افعال توان است که ساخت آن در زبان فارسی میانه، بهرغم کاربرد پربسامد آن در متون بازمانده از این زبان که در نتیجه باعث غنای اطلاعاتی ما در مورد این ساخت شده است، مورد اختلاف پژوهندگان مسائل دستوری زبان فارسی میانه است. این اختلاف و تشویش آراء در مورد واژۀ tuwān و ساخت غیرشخصی ایجادشده با آن حاصل عدم توجّه پژوهندگان به یکی از ساختارهای جملات اسمی در زبان فارسی میانه است. این ساختار در زبان فارسی میانه برای بیان معنای «داشتن» استفاده می‌شود و شامل مفعول غیرصریح، مسندالیه و فعل ربطی اختیاری است. هدف این مقاله نخست تعیین مقولۀ صرفی و معنای واژۀ tuwān است و سپس اثبات این مسئله که جملات اسمی با معنای «داشتن» ژرف‌ساخت فعل غیر شخصی توان را تشکیل می‌دهند.
کلیدواژه‌ها
)