هورامی: زبان، گویش یا لهجه و جایگاه آن در میان زبان‌های ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

مفاهیم زبان، گویش، لهجه و گونه از مفاهیم بنیادین، فنی و پرکاربرد در زبان‌‌شناسی هستند، اما دربارۀ آنها اتفاق نظر کمی وجود دارد. دربارۀ زبان، گویش یا لهجه بودن هورامی و جایگاه آن در میان زبان‌‌های ایرانی، به‌ویژه ارتباطش با کردی، نظرات متفاوتی از سوی پژوهشگران ابراز شده است. این تشتت آرا سبب شد تا در این زمینه پژوهش مستقلی انجام گیرد. از آنجایی‌که تاکنون در این باب تحقیق جداگانه‌‌ای صورت نگرفته است، پژوهش حاضر بدیع می‌‌نماید. برای این منظور از دیدگاه زبان‌‌شناسان بنام و نیز شواهد زبان‌‌شناختی و تاریخی بهره گرفته شده است. بررسی این دیدگاه‌‌ها و شواهد نشان می‌‌دهد که هورامی خود زبانی مستقل و دارای گویش‌‌ها و لهجه‌‌های متفاوتی است و به زبان کردی تعلق ندارد. این زبان یکی از زبان‌‌های ایرانی نو شاخۀ غربی‌ شمالی است. آنچه سبب شده است برخی آن را زبان یا گویشی کردی بدانند، صرفاً سکونت هورام‌‌ها و کردها در یک منطقه و نیز برخی تشابهات واژگانی بین این دو زبان ناشی از قرض‌‌گیری گستردۀ کردی از هورامی در طول تاریخ بوده است.

کلیدواژه‌ها