زبان‌ها و گویش‌های ایرانی
نشانه‌شناسی پرندگان اساطیری در هنر و ادبیات ایران
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
چکیده
این نوشتار تلاش دارد با بررسی تطبیقی میان نوشتارهای ادبی با آثار هنری ایران، به گونه‌شناسی و تفسیر معنایی نقش‌مایه‌های پرندگان اساطیری بپردازد. این پژوهش یک موردکاوی است که با رویکرد تاریخی، تحلیلی و توسعه‌ای انجام شده و داده‌های آن به‌شیوۀ اسنادی و میدانی داده‌اندوزی شده‌اند. از دیدگاه نشانه‌شناسی سوسوری این نوشتار دو جنبۀ درزمانی و هم‌زمانی را دربارۀ این مجموعۀ نشانه‌ای مطالعه می‌کند، از سویی سیر تاریخی شکل‌گیری این نشانه‌ها را پی‌جویی می‌کند و از دیگرسو به جایگاه و تمایزات آنها در نظام‌های نشانه‌شناختی ادبیات و هنر ایران می‌پردازد. مهم‌ترین پرندگان در اندیشه اساطیری ایران باستان شاهین، وارغن، کرشفت، شیردال، سیمرغ، چمروش و پرودرش هستند که در دوران اسلامی هما، عنقا و رخ نیز به آنها افزوده می‌شوند. معنای نمادین و کارویژه‌های این پرندگان در گذر زمان دچار تغییرات بسیار می‌شود.
کلیدواژه‌ها
)