نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
چکیده
مناظره یا سؤال و جواب در ادبیات فارسی سابقهای طولانی دارد. احتمالاً ایرانیان این نوع ادبی را که دارای پارهای از ویژگیهای ادبیات شفاهی است و نمونههایی از آن در متون سومری و اکدی دیده میشود، در ادوار قدیم از بینالنهرین اقتباس کردهاند. مناظره گاهی بین انسان و گاهی بین حیوانات و گاه بین اشیاء یا موجودات مختلف است. در ادب عرفانی بیشترین مناظره بین عاشق و معشوق است و با کلمات گفتم گفتی (گفتا) میآید. در نوشتار حاضر پس از مقدمه، در پنج بخش عناوین زیر بررسی میشوند: قدیمیترین شواهد مناظره در ایران باستان، انواع مناظره، شیوۀ مناظره، هدف مناظره، ادب frašna- یا ادب پرسشی در اوستا و در بخش آخر آوانویسی و ترجمۀ بندهایی از متن پهلوی دینکرد چهارم که مربوط به برخی آداب پرسش و پاسخ و مناظره است به همراه شرحی بر آنها که از آثار فارسی گرفته شده و مؤید عبارتهای متن پهلوی است.
کلیدواژهها